EVENWICHTSSCREENING BIJ BABY'S MET GEHOORVERLIES
Kinderen met gehoorverlies hebben vaak evenwichtsproblemen. Aangezien het vestibulaire orgaan nauw verbonden is met het gehoororgaan in het binnenoor, is dit niet verrassend. Toch is het onderzoek naar het evenwichtsorgaan bij Vlaamse slechthorende baby’s vrij nieuw. Resultaten van onderzoeken van VIS-Flanders tonen nu aan dat kinderen met gehoorverlies inderdaad een verhoogd risico hebben op een aantasting van het evenwichtsorgaan.
EVENWICHTSSCREENING BIJ BABY'S MET GEHOORVERLIES
Kinderen met gehoorverlies hebben vaak evenwichtsproblemen. Aangezien het vestibulaire orgaan nauw verbonden is met het gehoororgaan in het binnenoor, is dit niet verrassend. Toch is het onderzoek naar het evenwichtsorgaan bij Vlaamse slechthorende baby’s vrij nieuw. Resultaten van onderzoeken van VIS-Flanders tonen nu aan dat kinderen met gehoorverlies inderdaad een verhoogd risico hebben op een aantasting van het evenwichtsorgaan.
Dr. Sabine Van Pelt, klinisch audiologe Charlotte Staelens en dr. Glen Forton
“Bij baby’s van 2 tot 3 weken neemt Kind en Gezin een neonatale gehoortest af. Duiken er bij deze test problemen op, dan worden de ouders van de baby doorverwezen naar een referentiecentrum voor verdere gehoortesten en aanvullend onderzoek, legt neus-keel-oorarts Sabine Van Pelt uit. “Zowel dr. Glen Forton als ikzelf zijn al lang bij deze neonatale screening betrokken. Nieuw is de studie van Universiteit Gent, die de ontwikkeling van het gehoor linkt aan het evenwichtsorgaan.” Zo is het VIS-Flanders (Vestibular Infant Screening) -project gestart dat een standaardscreening doet van het evenwichtsorgaan bij Vlaamse slechthorende baby’s rond de leeftijd van zes maanden. Ook AZ Delta nam deel aan de studie en screent voortaan het evenwicht van baby’s met gehoorverlies.
CVEMP-TEST
Als screeningtest wordt cVEMP gebruikt (cervicaal Vestibulair Geëvokeerde Myogene Potentiaal). Deze test onderzoekt het deel van het evenwichtsorgaan dat belangrijk is voor de ontwikkeling van de eerste motorische mijlpalen. “Met de test proberen we meer informatie te krijgen over de werking van de sacculus, een deel van het evenwichtsorgaan”, legt neus-keel-oorarts Forton uit. “Een goed werkende sacculus is essentieel voor een normaal ontwikkelende evenwichtscontrole. De sacculus reageert op beweging en op geluid en doet een reflex optreden in de hersenstam. Die reflex doet dan weer een spier in de hals samentrekken. Wanneer je dus kan meten of de halsspier opspant als reactie op geluid, kan je de functie van de sacculus testen en kan de meerderheid van de kinderen met een vestibulaire dysfunctie vroegtijdig opgespoord worden.”
“Een goed werkende sacculus is essentieel voor een normaal ontwikkelende evenwichtscontrole.”
ZES MAANDEN
“De test duurt vijftien minuten en is volledig pijnloos”, vult audiologe Charlotte Staelens aan. Zij coördineerde de test in AZ Delta. “Tijdens het onderzoek mogen de ouders aanwezig zijn. Het kindje ligt op de rug en tijdens de meting draaien we het hoofdje naar links en rechts. Met meetelektroden in de hals wordt de reactie van het evenwichts-orgaan op geluidstrillingen gemeten. Omdat het kindje het hoofd moet kunnen rechthouden en de nekspieren dus al goed ontwikkeld moeten zijn, doen we deze evenwichtstest bij slechthorende baby’s rond de leeftijd van zes maanden.
Dat deze test bijzonder waardevol is, bevestigt ook dr. Van Pelt. “Binnen de groep gehoorgestoorde kinderen worden bij een aantal kinderen motorische mijlpalen zoals rollen, zelfstandig zitten, staan of stappen vaak vertraagd verworven. Dit is dikwijls te wijten aan evenwichtsproblemen. Deze vroege evenwichtsscreening heeft als doel problemen al op heel jonge leeftijd op te sporen, zodat je, samen met kinesisten of therapeuten, veel gerichter kan gaan werken.”
IMPACT De impact van een probleem met het evenwichtsorgaan op de ontwikkeling van een kind is niet eenduidig te voorspellen op basis van het resultaat van de evenwichtsscreening. Is er een afwijkend resultaat, dan wordt het kind doorverwezen naar een kinesitherapeut of revalidatiecentrum voor een grondige evaluatie van de motorische ontwikkeling.
“Het evenwichtssysteem is het resultaat van de input van verschillende systemen, zoals het zicht, de balans van het hoofd of dus ook het gehoor. Wanneer een van die systemen minder goed functioneert, kunnen de andere zintuigen dit in bepaalde mate compenseren. Maar dat vraagt van het kind veel inspanning en concentratie.” Ook op latere leeftijd kan het evenwichtsprobleem moeilijkheden geven in de turnles bijvoorbeeld of tijdens een wandeling in het donker.
“De vroege evenwichtsscreening heeft als doel problemen al op heel jonge leeftijd op te sporen, om veel gerichter te kunnen behandelen.”
PROTOCOL
“De studie van Universiteit Gent is ondertussen afgerond maar op basis van deze resultaten willen we binnen AZ Delta een protocol uitwerken”, besluiten de artsen en de audiologe. “De studie was een voorzet om bij kinderen met gehoorproblemen uitgebreider evenwichtsonderzoek te gaan doen. Maar ook bij kinderen zonder gehoorverlies maar met specifieke evenwichtsklachten of kinderen met een vertraagde motorische ontwikkeling kan dit evenwichtsonderzoek aangewezen zijn.
In de toekomst willen we binnen AZ Delta deze kinderen beter opvolgen zodat de juiste therapie vroegtijdig opgestart kan worden en de impact van het evenwichtsprobleem op de ontwikkeling van het kind zo veel mogelijk beperkt blijft.”
MEER INFO Dr. Glen Forton glen.forton@azdelta.be Dr. Sabine Van Pelt sabine.vanpelt@azdelta.be Klinisch audiologe Charlotte Staelens 051 23 70 52 charlotte.staelens@azdelta.be Auteur: Elise Vanhecke Foto: Thomas Callens