PIJN ALS CHRONISCHE ZIEKTE

Pijn is veelal een signaal dat er in ons lichaam iets fout loopt. Houdt de pijn meer dan drie tot zes maanden aan terwijl er geen fysieke oorsprong (meer) is, dan is deze pijn niet langer een symptoom maar een ziekte op zich. Deze chronische ziekte grijpt sterk in op de levenskwaliteit van de patiënt en valt niet zomaar éénduidig te behandelen. In het multidisciplinaire pijncentrum van AZ Delta staat dan ook een heel team klaar om samen met de patiënt de pijn zo goed mogelijk onder controle te krijgen en te houden.

PIJN ALS CHRONISCHE ZIEKTE

Pijn is veelal een signaal dat er in ons lichaam iets fout loopt. Houdt de pijn meer dan drie tot zes maanden aan terwijl er geen fysieke oorsprong (meer) is, dan is deze pijn niet langer een symptoom maar een ziekte op zich. Deze chronische ziekte grijpt sterk in op de levenskwaliteit van de patiënt en valt niet zomaar éénduidig te behandelen. In het multidisciplinaire pijncentrum van AZ Delta staat dan ook een heel team klaar om samen met de patiënt de pijn zo goed mogelijk onder controle te krijgen en te houden.

Dr. Olivier De Coster en dr. Lien De Gendt van het pijncentrum van AZ Delta. Deze zomer verscheen in Le Soir een opiniestuk van dr. Olivier De Coster, anesthesist bij AZ Delta en bestuurder bij de Belgian Pain Society. Samen met collega-bestuurder Quentin Verwacht pleit hij daarin voor samenwerking om chronische pijn aan te pakken. Chronische pijn is immers een complex samenspel: “Chronische pijn kan overal in het lichaam opduiken. Bij het merendeel van onze patiënten hebben de pijnklachten te maken met de wervelkolom, maar het kan evengoed gaan om hoofdpijn, blaaspijn, enz. Typisch voor chronische pijn is dat die niet terug te leiden valt tot één oorzaak. Zowel lichamelijke, psychische als sociale factoren spelen mee en kunnen pijnklachten uitlokken of versterken. Omgekeerd heeft chronische pijn ook een invloed op heel het leven van de patiënt: werken is niet evident, ontspannen lukt moeilijk, sociale contacten komen onder druk te staan, enz.”

FOCUS OP LEVENSKWALITEIT Een dergelijke complexe ziekte valt dan ook niet op te lossen met een eenzijdige behandeling, benadrukt dr. De Coster: “We hebben de neiging in Vlaanderen om ‘mechanisch’ te denken; mensen zien dan ook pijnstillers al snel als dé oplossing voor een pijnprobleem. Maar bij chronische pijn werkt dit zo niet, integendeel. Pijnstillers kunnen leiden tot nieuwe problemen zoals verslaving. Met onze aanpak richten we ons niet in de eerste plaats op pijnbehandeling, maar op de levenskwaliteit. We kunnen de pijn niet altijd elimineren maar bij de meeste patiënten kunnen we er wel voor zorgen dat de pijn onder controle blijft en dat ze niet moeten inboeten op levenskwaliteit.” “Typisch voor chronische pijn is dat die niet terug te leiden valt tot één oorzaak.” Om dat te realiseren start het multidisciplinaire pijncentrum (MPC) van AZ Delta per patiënt een MAO-traject op (Multidisciplinair Algologisch Onderzoek). Na een uitgebreid intakegesprek en één of meerdere onderzoeken, werkt het team samen een behandelplan uit. Dat team bestaat uit artsen, kinesitherapeuten, ergotherapeuten, verpleegkundigen, psychologen en maatschappelijk werkers. Het behandelplan kan medicatie omvatten, maar evengoed yoga, groepslessen, een gezond dieet, enz. De maatschappelijk werker geeft waar nodig ook sociaal, financieel en administratief advies. Mensen met chronische pijn belanden immers vaak in een negatieve spiraal: omdat ze niet langer (voltijds) kunnen werken en actief kunnen deelnemen aan de maatschappij, komen ze op termijn in financiële problemen of raken ze sociaal geïsoleerd.

De nood aan een MPC is dan ook hoog, stipt dr. De Coster aan: “Chronische pijn komt jammer genoeg vaker voor dan je denkt. In België heeft naar schatting 8,5 procent van de bevolking, of bijna één miljoen mensen, te maken met chronische pijn. Dat is een gigantisch aantal. In België zijn er een 35-tal erkende MPC’s en de wachtlijsten lopen overal op. Ook bij ons is het soms wat wachten op een afspraak voor een raadpleging. We proberen dit te vermijden door bijvoorbeeld ook op zaterdag raadplegingen te houden. Zo kunnen we meer patiënten in een MAO-traject opnemen. Dat betekent wel dat ons totale patiëntenaantal blijft toenemen. Patiënten krijgen bij ons immers per definitie een langdurige behandeling en opvolging. De behandelingen op zich kunnen meestal vrij snel worden ingepland; huisartsen kunnen daarvoor zelf een afspraak maken via een link op onze website.” https://www.pijncentrumroeselare.be/afspraak-maken

“Mensen met chronische pijn belanden immers vaak in een negatieve spiraal.” ENGAGEMENT VAN DE PATIËNT Een cruciale voorwaarde om in een traject bij het MPC te kunnen instappen, is het engagement van de patiënt. Want de samenwerking waar dr. De Coster op hamert, gaat verder dan enkel een multidisciplinaire samenwerking binnen het MPC-team: “Onze grote troef is dat de patiënten merken dat ze er niet alleen voor staan. Ze worden bij ons opgevangen door een heel team, en ze krijgen de kans om samen met andere chronische pijnpatiënten bijvoorbeeld te fitnessen of les te volgen. Maar ze moeten die kans ook wel willen nemen. Patiënten die een snelle en makkelijke oplossing van ons verwachten, moeten we teleurstellen. Wij kunnen een uitgekiende, multidisciplinaire aanpak voorstellen maar het is uiteindelijk aan hen om er samen met ons en met hun huisarts en eventuele mantelzorgers werk van te maken.”

MEER INFO Dr. Olivier De Coster 051 23 69 12 olivier.decoster@azdelta.be Auteur: Conny Van Gheluwe Foto: Thomas Callens