Hemorrhoïden of aambeien zijn zwellingen die bij iedere persoon aanwezig zijn ter hoogte van de aars of anus. Deze zwellingen bestaan uit een verzameling van kleine bloedvaatjes (kussentjes). Deze zorgen ervoor dat de anus afgesloten is en hebben dus een kleine rol in onze continentie. Deze zwellingen zijn zowel inwendig als uitwendig aanwezig (interne-en externe hemorrhoïden). Als deze zwellingen toenemen in volume kunnen ze klachten veroorzaken.
Bij onderstaande tekenen contacteert u best uw huisarts of specialist voor controle
- Uitgesproken pijn, niet beterend met de klassieke pijnstillers noch met de zitbadjes
- Overvloedig bloedverlies
- Aanhoudende koorts
- Onmogelijkheid om te plassen
Symptomen
De ernst van de aambeien wordt uitgedrukt in graden. Afhankelijk van de ernst van de hemorrhoïden, treden andere klachten op:
- Bloedverlies (graad I)
- Naar buiten treden met spontaan weer verdwijnen (graad II)
- Naar buiten treden waarbij ze met de hand teruggeduwd moeten worden (graad III)
- Aambeien die zich steeds uitwendig bevinden (graad IV)
- Trombosering: plots ontstane pijn ten gevolge van klontering
Oorzaken
- Uitgesproken persmanoeuvres zoals bij harde ontlasting, bevalling, langdurig toiletbezoek...
- Pikant en gekruid voedsel
- Alcoholgebruik
Behandeling
Medicatie
Bij beperkte last zoals zwelling, jeuk, opstoten van pijn of wat bloedverlies: lokale behandeling of medicamenteuze therapie om de stuwing in te perken.
Onderhouden van dagelijkse zachte ontlasting is van belang
- door voldoende vocht- en vezelinname
- door te bewegen.
- aandacht voor het toiletgebeuren: uitstelgedrag is uit den boze, de houding verzorgen, inperken duur toiletbezoek.
Bespreek dit met uw huisarts of specialist.
Operatie
Klassieke operatieve ingreep (Milligan Morgan hemorrhoïdectomie)
Bij deze behandeling worden de speencomplexen chirurgisch verwijderd. Tussen de complexen wordt steeds een brug van normaal huidweefsel ter plaatse gelaten om vernauwingen van de anus te voorkomen. De wonden worden in de meeste gevallen open gelaten, ter voorkoming van abcessen.
Deze operatie heeft een goed resultaat als blijvende en langdurige oplossing voor aambeiklachten, maar heeft als nadeel dat ze pijnlijk is, voornamelijk wanneer de eerste stoelgang passeert.
Endo-anale behandeling van aambeien (LONGO hemorrhoïdopexie)
Deze operatie wordt uitgevoerd aan de binnenzijde van de anus. Er wordt dus geen uitwendige wonde gemaakt. Via een speciaal hiervoor ontwikkeld ‘nietjes’-apparaat wordt een reep slijmvlies van ongeveer 2 cm rondomrond weggenomen. De beide uiteinden worden in dezelfde tijd aan elkaar geniet. Hierdoor wordt de anus terug strak gemaakt zodat de ambeien niet meer naar buiten komen.
Een deel van de inwendige ambeien wordt tegelijkertijd door dit ‘nietjes’-apparaat weggesneden en de bloedvoorziening naar de uitwendige aambeien wordt onderbroken.
Het voordeel hiervan is dat het verloop na de ingreep iets minder pijnlijk is gezien deze regio anders bezenuwd is dan de buitenzijde van de anus. Goede indicaties zijn: aambeien gr II-IV en bloedende aambeien.
Nazorg
Normale verschijnselen na een hemorhhoïdenoperatie
- Etterverlies op het kompres in de bilspleet
- Bloedverlies: druppels op het wc-papier en/of in het toilet, na de stoelgang
Pijn
Na een aambeioperatie is het niet ongewoon dat u de eerste 2 weken pijn heeft rond de anus, vooral nadat u stoelgang hebt gemaakt.
Het is verder niet abnormaal gedurende 2 weken een vervelend gevoel in de anus te hebben, alsof er ‘iets in zit’. Of dat u aandrang hebt, hoewel er geen stoelgang klaar zit. Dit gevoel ontstaat door de zwelling in de operatiestreek door de ingreep.
Soms heeft men ook een knagend en/of stekend gevoel. Deze klachten verdwijnen echter meestal na een 2-tal weken.
Wanneer u veel pijn hebt kunt u het volgende doen.
- Pijnstillers innemen: deze kunnen best in een strak schema genomen worden. Het is niet de bedoeling de pijn af te wachten om vervolgens een pijnstiller te nemen. Dit komt vaak te laat en zal onvoldoende pijnstilling geven. U krijgt bij het ontslag aparte informatie met een voor u aangepast medicatieschema mee.
- Zitbadjes nemen of de anale streek spoelen met de douchekop: aangenaam warm water ontspant de bekkenbodem die na deze ingreep vaak spastisch is en zo de pijn verergert. Dit doet u best 3 keer per dag en na elke stoelgang.
Voeding
Om te voorkomen dat de aambeien terugkomen, is het essentieel dat u voldoende restenrijk eet. Deze resten zorgen ervoor dat de stoelgang soepel is zodat u weinig druk moet zetten om stoelgang te maken.
Gebruik dus bv.
- volkorenproducten
- rauwe of niet te gaar gekookte groenten
- 2 tot 3 stukken fruit per dag
- gedroogde vruchten
- vezelrijk vruchtensap
- niet-gemixte groentesoep…
Vermijd
- wit brood
- witte beschuiten
- hardgekookte eieren
- chocolade,
- gashoudende dranken
- rode wijn
Let op: het volstaat niet om louter vezelrijke voeding te nemen. Vezels hebben vocht nodig om te zwellen. U moet dus voldoende drinken (1,5 liter per dag).
Als u met deze voedingsaanpassingen nog steeds moeilijk stoelgang maakt, kunt u laxativa van het type Movicol of Forlax nemen, aan een dosage van 1-3 zakjes/dag. Deze producten kunt u zonder voorschrift bij de apotheker bekomen.
Wondzorg
De wondzorg na een klassieke aambeioperatie bestaat uit het aanbrengen van een droog kompres in de bilspleet nadat de wonde d.m.v. een zitbadje proper gemaakt is. De bedoeling hiervan is dat het vocht niet in de bilspleet blijft staan en zo irritatie van de wonde en omgeving veroorzaakt.
Gespecialiseerde artsen
Dr. Isabelle Debergh
Dr. Paul Pattyn
Info; dienst chirurgie, 8 november2022