Borstkanker

• een verharding of bolletje gevoeld in de borst of onder de oksel
• een putje in de huid van de borst
• verandering van de huid van de borst genaamd ‘peau d’orange’ ; de huid voelt en ziet er geribbeld uit zoals de schil van een appelsien
• intrekking van de tepel
• een rode en warm ontstoken borst
• rode schilferende huid rond de tepel
• …

Als u één of meerdere van deze klachten of symptomen ondervindt, aarzel dan niet om zo snel mogelijk uw huisarts of behandelend arts te raadplegen.

Het is belangrijk om te weten dat borstkanker niet altijd symptomen of klachten geeft. Veel borstkankers worden ontdekt in een vroegtijdig stadium via screening op de mammografie.

Onderzoek-screening

Screening heeft als doel  het vroegtijdig opsporen van borstkanker. Vroegtijdige opsporing betekent dat de ziekte  kan vastgesteld worden in een beginstadium met meestal een grotere kans op definitieve genezing na behandeling.

Iedere vrouw in België krijgt vanaf de leeftijd van 50 tot 69 jaar tweejaarlijks een uitnodiging  om een mammografie van de borst te laten uitvoeren. Dit is een gratis onderzoek.

Als er borstkanker in de dichte familie voorkomt, dan kan het nuttig zijn om de screening al te starten op jongere leeftijd. Bespreek dit samen met uw huisarts of behandelend arts.

Niet iedere afwijking die op de screeningsmammografie gezien wordt betekent daarom meteen dat er borstkanker aanwezig is. Bij een afwijking op de screeningsmammografie zal u worden doorverwezen voor verder onderzoek.

Iedere vrouw in België heeft een risico van ongeveer 1 op 9 om ooit borstkanker te ontwikkelen.

5 tot 10 procent van de borstkankers zijn erfelijk. Dit betekent dat u geboren bent met een sterk verhoogd risico om borstkanker (en soms ook andere kankers) te ontwikkelen.  Uw behandelend arts zal samen met u beslissen of het al dan niet nodig is om u op erfelijkheid te laten testen.
Deze erfelijke afwijkingen kunnen opgespoord worden via een bloedonderzoek. Hiervoor wordt een afspraak gemaakt met een arts verbonden aan de dienst medische genetica van UGent. Deze artsen houden raadplegingen in campus Rumbeke.

Risicofactoren

Er is geen echte oorzaak voor het ontstaan van borstkanker.Er zijnwel  een aantal risicofactoren.  Een risicofactor betekent echter niet dat u zeker borstkanker zal krijgen.
Veel vrouwen die borstkanker ontwikkelen hebben geen enkele van deze risicofactoren.

• Vrouw zijn: het risico bij vrouwen is veel groter dan bij mannen
• Leeftijd : risico neemt toe met ouder worden
• Voorgeschiedenis van borstkanker of voorloper van borstkanker
• Borstkanker in de dichte familie
• Overgewicht
• Weinig fysieke activiteit
• Alcohol
• Jonge leeftijd eerste maandstonden of latere leeftijd van menopauze
• Geen kinderen hebben of nooit zwanger geweest zijn
• Langdurige inname van hormonen na de menopauze

Als u een afwijking hebt gezien of gevoeld in de borst of als er een afwijking werd gezien op het screeningsonderzoek, dan is verder onderzoek nodig. Uw arts kan de één of meerdere van onderstaande onderzoeken plannen voor u:

Mammografie 

Mammografie is een onderzoek met röntgenstralen waarbij de borst tussen twee platen wordt gedrukt. Het onderzoek duurt niet lang en is meestal niet pijnlijk. Dit onderzoek is tegenaangewezen voor iemand die zwanger is.

Echografie 

Een echografie is een onderzoek waarbij de arts-radioloog  met een echosonde door middel van gel op de huid de borst grondig kan nakijken op afwijkingen.

NMR-scan 

NMR of ‘nucleaire magnetische resonantie’ is een scanner waarbij u gedurende ongeveer 20 minuten in buiklig in de scanner moet liggen om foto’s te nemen van de beide borsten. Het toestel maakt veel lawaai en is tegenaangewezen voor iemand met belangrijke claustrofobie (= angst voor smalle ruimtes).

Contrast-enhanced mammografie 

Dit is een mammografieonderzoek waarbij er een kleurstof in de arm wordt ingespoten om afwijkingen nog beter te kunnen zien.

Biopsie of punctie

Als er een afwijking wordt gezien, dan is er weefselonderzoek nodig om een diagnose te kunnen stellen. Hiervoor wordt een stukje weefsel weggenomen, dit wordt een biopsie genoemd. Met een naald wordt na plaatselijke verdoving een stukje weefsel aangeprikt. Dit kan door middel van echografie, mammografie of NMR-scan. Het weefsel wordt naar het lab doorgestuurd, het resultaat is enkele dagen later bekend.

Resultaat van de biopsie

• De uitslag kan tonen dat de afwijkingen goedaardig zijn. Er is geen verdere behandeling nodig.
• De uitslag kan tonen dat er een voorloper van borstkanker aanwezig is; dit wordt een carcinoma in situ genoemd. Dit moet in de meeste gevallen behandeld worden.
• De uitslag kan tonen dat er  borstkanker aanwezig is. Dit moet verder behandeld worden.

De behandeling voor borstkanker kan bestaan uit een operatie, radiotherapie (bestraling), chemotherapie, antihormonale therapie, gerichte therapie, immunotherapie of een combinatie van deze behandelingen. Het is uw arts die samen met het team van de borstkliniek een behandelingsplan opstelt tijdens het wekelijks multidisciplinair overleg of MOC-overleg. Tijdens dit wekelijks overleg komen artsen uit verschillende disciplines betrokken bij de behandeling voor borstkanker samen om voor iedere individuele patiënte een behandelingsplan op te stellen. De borstverpleegkundige is hierbij aanwezig en ook de huisarts wordt voor dit overleg uitgenodigd.

Operatie

Het type van ingreep hangt af van verschillende factoren.

Borstsparende chirurgie of tumorectomie
Borstamputatie of mastectomie
Wegname van de okselklieren : sentinelprocedure (= schildwachtklier)  of een volledige okselklieruitruiming.

Chemotherapie

Medicatie toegediend meestal via een baxter om kankercellen te doen afsterven. De nevenwerkingen hangen af van het soort chemotherapie. Chemotherapie wordt toegediend in het oncologisch dagziekenhuis. Het schema hangt af van het type chemotherapie. Uw arts geeft u hiervoor de nodige uitleg.

Neo-adjuvante chemotherapie : de chemotherapie wordt gegeven voor de ingreep
Adjuvante chemotherapie : de chemotherapie wordt gegeven na de ingreep
Chemotherapie wordt ook gebruikt om uitzaaiingen te behandelen

Radiotherapie of bestraling

Een toestel dat plaatselijk ter hoogte van de tumor stralen afgeeft met de bedoeling de kankercellen te doen afsterven. U moet gedurende enkele dagen of weken dagelijks naar het ziekenhuis moeten komen voor bestraling. De behandeling zelf duurt slechts enkele minuten en is niet pijnlijk.

Gerichte therapie

20 tot 25 procent van de borstkankers hebben een teveel van het Her2/Neu eiwit. Dit eiwit doet kankercellen groeien. Er bestaat specifieke medicatie gericht tegen dit eiwit. Deze behandelingen worden toegediend in het oncologisch dagziekenhuis en worden meestal tijdelijk gecombineerd met chemotherapie.

Antihormonale therapie

Twee derden van de borstkankers zijn hormonaal gevoelig; dit betekent dat lichaamseigen vrouwelijk hormoon de kankercellen doet groeien. Antihormonale therapie (onder de vorm van pillen of inspuitingen) doet de kankercellen afsterven.

Immunotherapie

Deze behandeling zorgt ervoor dat uw eigen afweer tegen de kankercellen begint te vechten. Deze behandeling wordt via een baxter toegediend in het dagziekenhuis. Voorlopig lijkt immuuntherapie slechts te werken bij een specifiek type borstkanker

Iedere kankerbehandeling veroorzaakt vermoeidheid. Het revalidatieprogramma REACTIEF is bedoeld om de vermoeidheid na kankertherapie sneller te verbeteren. Vraag informatie aan uw arts of aan de borstverpleegkundigen.

www.samennaborstoperatie.com

www.strongtogethernabo.be

Alle artsen van de dienst medische oncologie

Meer info borstkliniek

Info: dienst medische oncologie, 27 feb 2021