Leverkanker

De lever is een groot orgaan aan de rechterkant van het lichaam, aan de bovenkant van de buik. Leverkanker komt voor wanneer normale cellen in de lever veranderen in abnormale cellen die gaan groeien. Bij leverkanker is de tumor ontstaan in de lever. Dit is niet hetzelfde als een uitzaaiing in de lever die voortkomt van een kanker ergens anders in het lichaam (bv. darmkanker met uitzaaiingen in de lever, borstkanker met uitzaaiingen in de lever, enz.).

Symptomen

Leverkanker op zich geeft geen of weinig symptomen. Daarom wordt leverkanker soms pas in een laat stadium ontdekt. Als er toch klachten ontstaan zijn deze afhankelijk van de plaats, de grootte en het aantal gezwellen op de lever. Mogelijke klachten bij leverkanker zijn:

  • algemene zwakte en vermoeidheid
  • een gevoelige, pijnlijke buik aan de rechterkant van de buik
  • vermageren
  • minder eetlust
  • bloeding in de buik doordat de tumor scheurt
  • geelzucht
  • koorts

Vaak zijn er wel symptomen van een onderliggende leverziekte zoals levercirrose. Dan kunnen patiënten bijvoorbeeld last hebben van geelzucht, een opgezwollen buik, enz.

Oorzaak

Leverkanker ontstaat vaak als gevolg van een chronische leverziekte. Belangrijke risicofactoren voor het ontwikkelen van leverkanker zijn:

Onderzoeken

Bloedonderzoek

Een bloedonderzoek is meestal de eerste stap om te bepalen of er sprake is van leverkanker of niet. Ook kunnen bepaalde levertesten afgenomen worden om de functie van de lever op te volgen.

AFP

Een specifieke bloedtest die wordt afgenomen bij het opsporen van leverkanker is het alfa-foetoproteïne. Dit is een zogenaamde ‘tumormarker’. Tumormarkers zijn speciale eiwitten die door een tumor worden aangemaakt. Een verhoogde tumormarker in het bloed geeft een eerste teken dat er mogelijk sprake kan zijn van kanker. Echter, tumormarkers zijn soms ‘vals verhoogd’ of ‘vals verlaagd’. ‘Vals verhoogd’ betekent dat de test verhoogd is, maar er geen sprake  is van een tumor. ‘Vals verlaagd’ betekent dat de test normaal is, maar er toch een gezwel is.

Radiologisch onderzoek

Om een beeld te krijgen waar de levertumor zich precies situeert, hoe groot hij is en hoeveel levertumoren er zijn, worden er beelden gemaakt. Dit kan aan de hand van een echografie, CT-scan, MRI-scan, PET-scan; enz.

Leverbiopsie

Ondanks het feit dat de diagnose  meestal kan gesteld worden op basis van bloedtesten en beeldvorming, is een biopsie soms nodig bij patiënten waarbij geen voorgaande  leverziektes werden gezien (bv. nog geen levercirrose wanneer men de diagnose leverkanker krijgt, geen chronische hepatitis B, enz.). Een biopsie kan ook nodig zijn wanneer men op de beeldvorming een plekje ziet waarvan men niet zeker is dat het kwaadaardig kan zijn.

Soorten leverbiopsie

  • biopsie via de huid

Bij deze biopsie prikt de arts doorheen de huid, tussen de ribben om een stukje lever weg te nemen. Doordat deze biopsie onder geleide van een echografie gebeurt, kan de leverbiopsie gericht naar een plek op de lever gebeuren.

  • biopsie via de bloedvaten

Wanneer er te veel risico op nabloeden is (bv. als de patiënt een bloedverdunner neemt die niet kan worden gestopt, als de patiënt een stollingsstoornis heeft, enz.) wordt via uw bloedvaten een klein stukje leverweefsel weggenomen. Dit dient om meer te weten over een ‘goed’ stukje leverweefsel waarop geen kanker zit. Slechts zelden wordt deze soort leverbiopsie gebruikt om een stukje weefsel te nemen van de verdachte plek.

  • Biopsie tijdens een kijkoperatie

Bij een kijkoperatie kan een stukje van het letsel weggenomen worden. Tegelijkertijd kan er eventueel al gekozen worden voor het verbranden van het leverletsel.

Na de biopsie gaan de stukjes weefsel naar het lab om verder onderzocht te worden. De uitslag hiervan krijgt u op de volgende raadpleging die kort nadien gepland wordt.

Behandelingen

De behandeling van leverkanker hangt af van het stadium waarin de kanker zit en in welke staat de lever was voor de leverkanker. Ook de algemene gezondheid en conditie van de patiënt zijn belangrijk om te bepalen welke behandeling hij of zij krijgt.

Medicatie

Chemotherapie

Chemotherapie is een verzamelnaam voor medicatie die kankercellen doodt of hen doet stoppen met groeien.

Immunotherapie

Dit is medicatie die artsen gebruiken om samen te werken met de lichaamseigen weerstand om de groei van de kanker te stoppen.

Ablatie

Ablatie is een procedure waarbij de kankercellen worden gedood door middel van warmte, via microgolven of radiofrequentie. Er kan op verschillende manieren ablatie worden toegepast: via een punctie of via een kijkoperatie.

Blokkeren van de bloedvoorziening van de tumor

Gespecialiseerde artsen kunnen een procedure doen die ‘embolisatie’ heet van de ader die de kankercellen voorziet van bloed. Dit zorgt ervoor dat de kanker stopt met groeien doordat het geen bloed meer krijgt. Soms wordt ‘embolisatie’ gecombineerd met het plaatselijk toedienen van chemotherapie (chemo-embolisatie) of met radiotherapie (radio-embolisatie).

Operatie

Leverkanker kan soms behandeld worden door middel van een operatie. Hierbij wordt het stukje weg gesneden van de lever waarop het kankergezwel zit. Dit kan ook al gebeuren tijdens een kijkoperatie.

Levertransplantatie

Een levertransplantatie is een operatie waarbij een chirurg uw oude lever vervangt door een nieuwe, gezonde lever van een andere persoon. Hiervoor stuurt AZ Delta patiënten door naar UZ Leuven of UZ Gent. De onderzoeken die vooraf gaan aan een transplantatie kunnen wel in AZ Delta gebeuren. De resultaten hiervan worden dan doorgestuurd naar het ziekenhuis waar de transplantatie gebeurt.
Of een patiënt met leverkanker in aanmerking komt voor levertransplantatie is afhankelijk van het aantal plekken op de lever, de grootte en de algemene conditie van de patiênt.
Na de transplantatie kunt u naar de raadpleging komen in AZ Delta en in het ziekenhuis waar de transplantatie plaatsvond.
Na een transplantatie moet men levenslang medicatie innemen om de weerstand te onderdrukken. De nieuwe lever wordt gezien als iets ‘vreemds’ in het lichaam en uw lichaam zou kunnen vechten tegen dit nieuw orgaan. Deze medicatie zal ervoor zorgen dat het eigen lichaam niet zal gaan vechten tegen de nieuwe lever.

 

Bron: info maag-darm-leverartsen, 9 juli 2020