Wratten (verruca)

Een wrat is een virus dat iedereen kan krijgen. 
Toch komen wratten vaker voor bij mensen met een verminderde weerstand ( o.a. bij een chronische aandoening, behandeling met chemotherapie...).
Kinderen en jongeren hebben meer kans op het ontwikkelen van wratten doordat zij meer in contact komen met het virus (sportclub, zwembad). Bovendien hebben kinderen bij een eerste contact met het virus nog geen weerstand opgebouwd.
Heb je eczeem of wondjes ter hoogte van de huid, dan loop je extra risico op het ontwikkelen van een wrat op die plaats.

Wratten zijn onschuldig. Zodra je lichaam voldoende antistoffen tegen het virus heeft ontwikkeld, verdwijnt de wrat. Dit duurt gemiddeld twee jaar. Toch blijven wratten bij sommige mensen langer aanwezig. Het is niet bekend waarom wratten bij de ene persoon snel verdwijnen en bij de andere lang blijven staan.

De gewone wrat is een veelvoorkomende soort die een hard aanvoelende bloemkoolvormige verdikking van de huid vormt, typisch ter hoogte van vingers en voeten, maar ook ter hoogte van knieën, ellebogen en handen. Ze kunnen eigenlijk overal op het lichaam voorkomen. Wratten op de voetzool kunnen zich oppervlakkig uitbreiden (mozaïekwratten), maar ook in de diepte groeien (doornwrat). Beide kunnen pijnlijk zijn bij het lopen.

Ter hoogte van het gelaat kunnen wratten er iets anders uitzien, deze zijn huidkleurig en plat. Ze zijn vaak slechts enkele millimeters groot, maar verspreiden zich snel en komen vaak in grote aantallen voor.

Daarnaast komen bij kinderen vaak waterwratjes voor. Deze zijn klein, glad en bolrond met een kleine indeuking in het midden.

Ten slotte kunnen er ook wratjes ontstaan op de geslachtsdelen. Deze zijn meer bloemkoolvormig. Ze worden doorgegeven via seksueel contact.

Vermits het om een virus gaat is het van belang om te proberen om een wrat te voorkomen.

• Draag steeds schoenen of slippers in zwembaden of sportzalen.
• Ga in een kleedkamer steeds op een handdoek staan (let er wel op dat dit een andere handdoek is, dan degene waarmee je je afdroogt).
• Gebruik steeds je eigen handdoek.
• Wrijf je voeten goed droog. Ook tussen je tenen.
• Probeer contact met wratten te vermijden. Kom je toch in contact met een wrat, was dan goed je handen met zeep.
• Heb je wratten, probeer er dan zoveel mogelijk af te blijven om verspreiding te voorkomen.
• De werkzaamheid van voedingssupplementen om de weerstand te verhogen is niet bewezen en worden bijgevolg niet aanbevolen.
• Een goede algemene hygiëne en huidverzorging (onder andere hydrateren van de huid) is steeds van belang.

Een zwemverbod voor kinderen met wratten is niet nodig. Het is wel belangrijk dat je kind zijn of haar voeten goed afspoelt in het voetbad of onder de voetsproeiers. Het dragen van zwemschoentjes kan helpen.

De meeste wratten gaan spontaan over waardoor behandelen niet steeds noodzakelijk is.  Afwachten is een mogelijke optie, zeker omdat de behandeling van wratten pijnlijk kan zijn. Een behandeling is wel nuttig als de wrat pijn doet, je stoort (zowel esthetisch als functioneel) en als ze niet vanzelf verdwijnt.

De behandeling van wratten is vaak een traag proces. Meestal zijn er meerdere sessies nodig om de wrat te laten verdwijnen.

Behandelingen in het ziekenhuis

Bevriezen
Een wrat kan worden bevroren met vloeibare stikstof. Vloeibare stikstof is ijskoud (- 196 °C), waardoor deze behandeling vaak pijnlijk is. Hierbij wordt de wrat en een beperkte zone huid rondom bevroren, waardoor de cellen en zo ook het virus afsterven. Er ontstaat een vrieswonde die een korst vormt en na 4 tot 7 dagen afvalt. Dit kan met blaarvorming gepaard gaan. Ideaal wordt de behandeling enkele malen herhaald, telkens met enkele weken tussen. In de tussenperiodes kan er behandeld worden met wrattenzalf ( zie onder). Deze behandeling veroorzaakt normaal geen littekens, wel kan de huid nadien tijdelijk verkleuren. Na een tijd trekt deze verkleuring spontaan weg. Deze behandeling kan een reactie van het afweersysteem uitlokken die de wrat aanvalt en laat verdwijnen.

Cantharone
Cantharone bevat Cantharidine. Dit is een stof die wordt vrijgesteld door kevers. Cantharone wordt aangebracht op de wrat en afgedekt met een pleister die best gedurende 8 tot 12 uur ter plaatse blijft. Door het aanstippen van Cantharone op een wrat ontstaat er een blaar. Als de blaar opdroogt ontstaat er een korstje dat nadien afvalt. Als de blaar te veel hindert mag deze doorprikt worden op een steriele manier. Nadien wordt de huid best ontsmet en afgedekt met een pleister. De blaarreactie kan hevig zijn.

Andere behandelingen
Het wegsnijden, verbranden of behandelen met een laser van wratten is niet aangeraden. Vaak ontstaan er blijvende littekens na deze behandelingen. bij uiterst therapieresistente wratten kunnen deze behandelingen wel aangeraden worden.

Behandelingen thuis

Salicylzuurlotion
Salicylzuur is een antiviraal product; Na het aanbrengen droogt het product op en ontstaat er een vliesje (film). 

Wrattenzalf
om de eeltlaag te verweken en zo de wrat langzaam te laten verdwijnen.

Info: dienst haar- en huidziekten, 23 september 2020